Kızılay’da yaşanan güvensizlik ortamı nedeniyle kan bağışlarındaki düşüş hastaneleri ve hastaları düşünceye sokarken, arda gerisine kan bağışları davetleri gelmeye başladı.
Kızılay Kan Stoklarının Taban Düzeye Düşmesi Konusu Ciddiyetini Koruyor
İzmir Tabip Odası İdare Konseyi Üyesi Dr. Aziz Ayhan açıklamalarda bulunarak, kan konusunun tüm polemiklerin dışında tutulmasını yurttaşların kan bağışında bulunmaları daveti yaptı. Kızılay kan stoklarındaki taban düzeye düşmesi konusu ciddiyetini koruyor. Çabucak her gün Kızılay’ın şu an içinde bulunduğu durum, kan stoklarındaki düşüşün boyutunun büyük olması ile ilgili sıhhat alanında hizmet veren dernek ve odalardan açıklamalar yapılıyor. Kızılay’da geçmişte vazife alan yöneticiler de kurumun bugününü ve dününü kıymetlendiriyor. Kızılay kan stoklarındaki minimum düzeyin altına düşüş, kan satışı savları, Kızılay haricinde öteki bir kurumda kan bağışı toplanamaması sıkıntılarında Kızılay Kan Merkezi’nde laboratuvar sorumlusu olarak vazife almış, İzmir Tabip Odası İdare Konseyi Üyesi Dr. Büyük Ayhan açıklamalarda bulunarak, kan konusunun tüm polemiklerin dışında tutulmasını yurttaşların kan bağışında bulunmaları daveti yaptı.
Bu Kadar Makûs Sürece Hiç Şahit Olmadık
Birgün TV’ye konuşan Ayhan, geçmiş yıllarda da Kızılay’da Ramazan aylarında kan bağışlarında düşüşlerin yaşandığını fakat bu sene olduğu kadar makus bir sürece hiç şahit olmadıklarını kaydetti. 30 yıla yakın bir müddettir Kızılay hizmet alanında misyon yapan biri olduğunu söyleyen Ayhan, Kızılay’ın Memleketler arası Kızılay Kızılhaç Federasyonu prensiplerinden sapmasının, bağımsızlığını yitirmesinin, ticarileşmesinin, siyasi bir kanala girmesinin şu an yaşanan problemde tesiri olduğunu dikkat çekerek şunları söyledi: “Depremde bir kadro yönetimsel zafiyetlerin kamuoyu önünde açıkça görülmesinin de tesiri var. Bu nedenle insanların kan bağışından uzaklaşma durumu olduğu bir gerçektir.
Düzenli Kan Transfüzyonu Alması Gerekenler Risk Altında!
Yüce Ayhan, kan stoklarının taban düzeyin altına inmesi ile planlı ameliyatların ertelenmesi konusunun da önemli olduğunu fakat daha önemli olan bir öteki bahsin tertipli olarak kan transfüzyonu alması gereken hastalar cephesinde yaşandığına dikkat çekti. Ayhan, “Örneğin Akdeniz Anemisi olan çocuklar, orak hücre anemisi olanlar, kemoterapi kanser tedavisi gören hastalar klasik acil tarifine girmese de ertelenebilir bir durumları kelam konusu değildir. Bu cins hastaların gereksiniminin görülememesi ameliyatların ertelenmesinden daha büyük bir sorun” dedi.
Kan Satışı Algısı Yaratmak Yanlış!
Bu devirde Kızılay’ın kan satışını yaptığına ait mevzuyla ilgili bilgi veren Aziz Ayhan, “Kan Kızılay’da hastadan alındıktan sonra farklı fraksiyonlarına; alyuvar, plazma ve tromboist hücrelerine ayrlıyor. Taban olarak 3 başka bileşenine ayrılıyor. Hepsinin farklı kullanım müddeti var. Plazma iki yıla kadar saklanıyor. Bugün zahmetini yaşadığımız bileşenler alyuvarlar ve trombositlerdir. Bu eserler Kızılay tarafından sıhhat kurumlarına iletiliyor. Daha sonra da SGK tarafından belirlenmiş bir bedelle, Kızılay ile ilgili sıhhat kuruluşu ortasında mali bir durum oluyor. lakin bu bir satış değil. Kanın bir maliyeti var, yapılan testlerin, kullanılan torbanın bir maliyeti var. Kızılay’ın kan merkezi hizmetlerinde sahiden özveriyle çalışan kümesi var. inançlı kan temin etmek için uğraşıyorlar. Kızılayın bir torba kandan kar etmesi işin spekülasyon tarafı, bunu birtakım kuruluşlar istismar edebilirler bu başka bir şey” diye konuştu.
Plazma Endüstrisi
Ayhan, Kızılay’a yapılan bağışlarda kamuoyunca çok bilinmeyen diğer bir mevzuya dikkat çekiyor. Kızılay’a yapılan kan bağışlarında 3 bileşene ayrılan kanlar ortasında bulunan, elde kalan ve kullanılmayan plazmaların ne yapıldığı konusunda açıklamalarda bulunan Aziz Ayhan, “SGK yokken SSK periyodunda, Türkiye Kızılay Derneği vardı. Akabinde KANSAŞ isminde bir şirket kuruldu. Bu artan plazmalardan Türkiye’deki üretilen endüstriyel kan eserlerinin, üretileceği bir fabrika kurulmalıydı. Vakit içinde proje isim değiştirdi. Maxicells ismiyle bir sermaye kümesi bir şirketle Kızılay ortasında sağlanan bir mutabakatla plazmaların şirket tarafından toplanmasına başlandı. Halbuki bir fabrika kurulacaktı. Kızılay’ın Silivride’ki toprağında. Türkiye’de bu türlü bir fabrika yok, bugün gelinen noktada Kızılay’ın artık Silivri’de bir yeri de yok. Maxicells yurtdışından kan eseri getiriyor. Bu hususta ilgili Bakanlık tarafından tek yetkili hale getirildi. Ticari rekabet faaliyeti olarak da öteki bir firma bu eserleri getiremiyor. Elde kalan plazmaların da yurtdışına gönderildiği kanaatindeyiz. Plazmadan elde edilen endüstriyel eserler pıhtılaşma bozukluğu yaşayan hastalarda kullanılıyor. Kızılay kendisi tamamiyle ticari bir faaliyet kuruluşuna döndü. Ticarileşti ve tekelleşti. Bir hastanın bir günlük pıhtılaşma faktörü tedavisi bile çok önemli rakamlardır” dedi.
Süreli Bölge Kan Merkezi Konusu
Süreli Bölge Kan Merkezi konusunda da kamuoyunu aydınlatan Dr. Ayhan, “Bu merkezlere belli müddetlerde kan toplama yetkisi veriliyor. Kızılay’dan farklı kamu otoritesinin kendi yedek kan merkezleri olmalıydı ki vardı ve bunlar 2007 yılında tasfiye edildi. Sıhhat Bakanlığı ve üniversite hastanelerindeki kan merkezlerindeki bu tasfiyeleri pahalandırmak gerekiyor zira maddeden sonra Sıhhat Bakanlığı inançlı kan temini için ‘replasman donör kabul edilmeyecektir’ bahsiyle karşımıza çıktı. ‘Kan bağışçını getir sana kan vereyim formundaki takas bağış yapılmayacaktır, bu nedenle de herkes kanını Kızılay’dan alacaktır’ halinde tekrar 2007 yılında genelge yayımlandı. Kızılay’daki arkadaşlarımızda sıhhat kuruluşlarına bağışçı getirin size kan bulalım deme durumuna geldi. Gelinen nokta öngörülen nokta değil, bu iradeyi o gün getiren kümenin bir adım atması gereklidir.
‘Yurttaşlarımız Kan Bağışında Bulunsun’ Çağrısı
“Kızılayın genel yapılanması niteliğinin düzenlenmesi tahminen idarenin değişmesi ile mümkün olabilir” diyen Şanlı Ayhan, “Kamuoyunda bir istifa beklentisi var konuta lakin tüm bu polemikler bir kenarda durmalı, kan konusu bir tarafta durmalıdır. Bu manada da sorumluluk yurttaşa düşüyor. Yanlış algıları yanlış yerlere yönlendirmemek gerekiyor. Kan başka bir başlık altında ele alınmalıdır. Kan daima bir gereksinimdir. Zelzelenin birinci gününde herkes kan bağışında hassastı lakin kıymetli olan tertipli kan bağışıdır ve buna muhtaçlığımız var. Sağlıklı bireylerin yılda bir iki defa kan bağışı yapmaları gerekiyor. Yurttaşlarımız toplumsal olaylarda bir refleks gösteriliyor lakin hiç tanımadığımız beşerler için de kan bağışında bulunmalıyız. Kan daima bir gereksinim siyasi ya da çeşitli reaksiyonlarını kanla ilgili bahisten uzaklaştırıp kan bağışına yönelmeleri davetinde bulunuyorum” biçiminde konuştu. (BSHA – Bilim ve Sıhhat Haber Ajansı)
